‘The past is a foreign country: they do things differently there.’ Een mooie, spreekwoordelijk geworden openingszin van een mooie roman uit 1953, The Go-Between van L.P. Hartley. Gevleugelde woorden die inmiddels zo populair zijn dat ze natuurlijk ook al varianten hebben opgeleverd als ‘the future is a foreign country’.
Maar hoeveel mensen weten dat ‘the future is a foreign country’ al te lezen was vóórdat de roman van Hartley uitkwam, en wel in een (minder klassiek geworden maar eveneens voortreffelijke) roman uit 1951 van Elizabeth Taylor (nee, die andere), A Game of Hide and Seek?
 |
| Elizabeth Taylor, A Game of Hide and Seek (1951, Virago 2008), p. 297. |
Ik wist het ieder geval niet, tot ik het daarin vanmiddag las. En ik dacht natuurlijk ook meteen: aha, dáár heeft Priestley het gehaald (en misschien verbeterd).
Dat is op zijn minst een mogelijkheid, zij het misschien niet de meest waarschijnlijke. Een vriend van Hartley, David Cecil, blijkt in 1949 al zoiets te hebben gezegd in zijn inaugurele rede als hoogleraar aan Oxford: ‘Past periods are like foreign countries: regions inhabited by men of like passions to our own, but with different customs and codes of behaviour.’
Hebben Hartley en Taylor het allebei dáár gehaald? Maar de tekst van Cecil verscheen pas in 1957 in boekvorm, en de lezing zelf zal Taylor (een schrijvende huisvrouw, zo lijkt het) toch niet hebben bijgewoond? Of is die al eerder ergens gepubliceerd? Of was dit beeld van verleden (óf toekomst) als ‘vreemd land’ gewoon een idee dat in de cultuur rondwaarde en door verschillende antennes werd opgevangen? Of is het eigenlijk een cliché?
Voer voor professoren. Eerst maar eens wat meer van Taylor gaan lezen. En misschien ook van Hartley.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten