Geheel gratis, alsof het niets kost. Wie er toch wat geld voor over heeft, zou een donatie kunnen doen aan Nederlands enige literaire prijs die van crowdfunding afhankelijk is: de J.M.A. Biesheuvelprijs 2019. Er zijn nog vier dagen om ervoor te zorgen dat het prijzengeld in ieder geval net zo hoog wordt als vorig jaar. Doen!
Tot deze winter had ik nooit iets van Kipling gelezen. Ik werd benieuwd naar zijn werk toen ik op de site van de Guardian een oude podcast beluisterde waarin Neil Gaiman dit verhaal aanprijst. Toen ik het verhaal vervolgens zelf las en zag dat het waarschijnlijk nog nooit in het Nederlands is vertaald, vond ik dat daar nodig verandering in moest komen.
[Correctie 19-02-2019: het is wel degelijk eerder vertaald, zoals ik hier beschrijf.]
Wie het verhaal wil lezen, kan de vertaling hier downloaden als epub voor de ereader, Kindle-bestand of Word-bestand. Overigens met veel dank aan Elise Merks voor de eindredactie.
Wie het liever in het Engels leest, kan dat hier doen (in een beter gecorrigeerde tekst dan elders op internet beschikbaar is). En op de site van de Kipling Society is wat achtergrondinformatie te vinden, alsmede aantekeningen bij de tekst.
 |
| Oorlogsgraven bij Saint-Jean-sur-Tourbe, 19 december 1916. Bron: Boston.com |
Uit bewondering voor ‘The Gardener’ heb ik de afgelopen maanden ook wat andere verhalen van Kipling gelezen, maar ben daardoor nog geen fan van zijn werk geworden. De meeste vond ik tamelijk saai, oubollig, mislukt lollig of soms gewoonweg niet te volgen. Ze vereisten vaak veel te veel voetnoten over historische realia en andere verwijzingen, of stonden bol van fonetisch weergegeven dialoog in cockney of ander lastig leesbaar sociolect, wat ik vaak een afknapper vind. En de kwaliteit van de verhalen woog daar voor mij nooit tegenop, een enkele rake zin of treffend beeld daargelaten. Heb ik toevallig de verkeerde verhalen gelezen, schiet mijn smaak tekort, of is dit ene verhaal een zeldzame uitschieter in zijn oeuvre?
En is dit verhaal dan misschien zo goed doordat het een autobiografische component heeft? De enige zoon van Kipling is in de Eerste Wereldoorlog gesneuveld. Het verhaal is beslist geen beschrijving van Kiplings verlies, maar ik kan het toch ook niet anders lezen dan als een literaire verwerking van zijn verdriet. En de onderkoelde, indirecte wijze waarop hij daaraan gestalte geeft, is misschien wel de reden dat ik dit zo’n indrukwekkend en ontroerend verhaal vind.
_(9124638286).jpg) |
| Oorlogsgraven bij Verdun. Bron: Wikipedia. |
Meer ga ik er nu niet over zeggen. Misschien dat ik later op dit blog nog wat aantekeningen over het verhaal en de vertaling plaats.
Wie Neil Gaiman erover wil horen, kan terecht op de site van de Guardian. Na zijn inleiding wordt het verhaal daar ook nog eens heel mooi voorgelezen door een actrice. Maar ik zeg erbij: Gaimans inleiding zou eigenlijk een nawoord moeten zijn. Het gaat te ver om te spreken van spoilers (Kipling is geen Roald Dahl), maar toch: je kunt beter blanco aan dit verhaal beginnen. Als je het net zo goed vindt als ik, wil je het daarna waarschijnlijk een tweede keer lezen, en lees je ineens een heel ander verhaal. Twee voor de prijs van één – en het wás al gratis!
Veel plezier, en ik ben benieuwd wat anderen van dit verhaal vinden. Ook als je mening erop neerkomt dat ik dit verhaal te hoog, of Kiplings andere werk juist te laag aansla.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten