Terreuraanslag... op Henry James!

Dit is hem dan, de auteur over wie Adriaan van der Veen schreef (NRC, 23-02-1972) dat hij ‘een van de aardigste en hoffelijkste mensen moet zijn geweest die ooit op de aardbodem hebben rondgelopen’: hij legde naast de typemachine repen chocola klaar voor de dame aan wie hij zijn romans dicteerde. Zo'n lieve knuffelbeer: what’s not to love?

Henry James door John Singer Sargent (gest. 1925) [Public domain], via Wikimedia Commons

Maar toch hield niet iederéén van Henry James. We zagen het al bij J.J. Peereboom. En in 1914 gebeurde er dit:

De schilder heette overigens John Singer Sargent, dus geen J.C.

En mochten bezorgde lezertjes zich afvragen hoe het die arme ‘kiesrechtvrouw’ in het cachot is vergaan: primadeluxe. Ze kwam al snel op vrije voeten dankzij... een hongerkuur. Even lekker ontslakken, dat deden ze toen dus ook al?

Toch had het een haartje gescheeld, zo blijkt uit een ander krantenverslag, of ze was ter plekke door omstanders geluncht! (Toast kannibaal, anyone?)

Maar de kiesrechtvrouwen gaven niet op: luttele dagen later pleegde een andere suffragette (een ‘liefelijk schepsel, dat nota bene al 50 jaar oud is’) weer een ‘bijltjesaanslag’.

Het was een ware vrouwelijke rage in Engeland, een feministische beeldenstorm. En in de consternatie werd Henry James door de verslaggever tot philosoof gebombardeerd – maar misschien verwarde hij hem met zijn geleerde broer.

Op de site van de Royal Academy is goed te zien hoe het schilderij was verminkt:

Henry James’ verbouwereerde blik na de feministische terreuraanslag.

Ik lees daar dat de feministen het ook hadden voorzien op dit ehm... kiekje van de ‘Primavera’. 

George Clausen, ‘Primavera’. ‘Current whereabouts unknown.’

Maar wat ik nou vreemd vind: van deze Primavera is, net als van een ander destijds aangevallen werk, niet meer bekend waar het zich bevindt. Ze hebben daar toch geen Duitse bezetting gehad? Is het zo'n rotzooi in de administratie van de Royal Academy? Of heeft een ouwe snoeper uit het bestuur dit werkje voor de oorlog meegenomen om thuis boven zijn bed te hangen?

En we gaan natuurlijk niet beweren dat de Engelse ‘kiesrechtvrouwen’ cultuurbarbaren waren. Ze hadden gewoon, en terecht, een heilig geloof in de goede zaak en gingen heel ver in hun strijd daarvoor. Tot publieke zelfmoord aan toe, al dan niet met opzet: één vrouw heeft zich in 1913 namelijk voor de paarden geworpen in Ascot . En daar zijn filmbeelden van!

Ja, het vrouwenkiesrecht is met veel bloed, zweet en tranen bevochten. Gedenkt hun moed.